گزارش منابع و مصارف نقدی چیست و چه کاربردی دارد؟

گزارش منابع و مصارف نقدی برای تمامی شرکت‌ها و مجموعه‌های بزرگ و کوچک استفاده می‌شود. شما می‌توانید به کمک این داده‌ها، بر ورودی نقدینگی شرکت، مصارف یا خروجی‌های آن و نیز منابع تامین مالی و بازپرداخت آنها اطلاعاتی را به دست آورید. در این بخش با ما باشید تا به چیستی گزارش منابع و مصارف نقدی و کاربرد آن بپردازیم.

گزارش منابع و مصارف نقدی

گزارش منابع و مصارف نقدی، داده بسیار مهمی است که می تواند مصارف شرکت شما را با منابعی که دارید تطبیق دهد. نام دیگری که ممکن است برای آن گذاشته شود، بودجه نقدی است. در این گزارش، تخمینی از وجوه ورودی و نیز خروجی برای یک سازمان یا شرکت ارائه می‌شود. حسابداران می‌بایست این کار را برای بازه‌های زمانی خاصی انجام دهند و در نهایت آن را برای مدیران به جهت برنامه ریزی آنها ارائه کنند. نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است، مراقبت از وجوه و نقدینگی در کسب‌و‌کارها است. این موضوع بسیار مهم است و عدم توجه به آن به راحتی منجر به خدشه دار شدن اعتبار، از دست رفتن فرصت‌ها و عدم استفاده بهینه از منابع می‌گردد.

از آنجایی که نقدینگی قلب تپینده هر کسب و کاری است، تسلط حسابداران و مدیران مالی بر گزارش منابع و مصارف کمک بزرگی به رشد و توسعه شرکت ها خواهد کرد و هر حسابدرای که توانایی انجام این کار را داشته باشد، می تواند به رده های بالای کاری ارتقا پیدا کند.

اجزایی که در گزارش منابع و مصارف نقدی ارائه می‌شوند، عبارتند از:

• دریافتی‌ها: از جمله عواملی که در این بخش درنظر گرفته می‌شود، می‌توان به میزان وجوه نقد در ابتدای هر دوره، پیش بینی فروش غیرنقدی، پیش بینی فروش نقدی و ذکر سایر دریافتی‌ها از جمله وام های دریافتی و استقراض از سهامداران اشاره کرد.
• پرداختی‌ها: مورد دیگر از داده‌های مذکور در صورت گردش وجوه نقد عبارتند از خرید‌های غیر نقدی، برآورد خرید‌های نقدی، برداشت‌ها، حقوق و دستمزد، اقساط وام‌ها و بهره‌ها، بستانکاران غیر تجاری یا تجاری است.

البته لازم است به این نکته توجه کنید که فرمت و داده‌هایی که در صورت جریان وجوه نقد ارائه می‌شوند، بسته به مدل کسب و کار و نیز نوع سازمان یا عملکرد آنها متفاوت می‌باشد. در نتیجه حسابدار می‌بایست با توجه به منابع و هزینه‌های هر مجموعه اقدام به ارائه گزارش مذکور نماید.

موضوع اصلی در تهیه گزارش بودجه نقدی یا منابع و مصارف نقدی، بحث پیش بینی کردن رویدادهاست. بدیهی است بعضی از دریافت ها یا پرداخت ها مثل اقساط یک وام دارای جدول مبلغی و زمانی مشخصی هستند. برخی دیگر مثل حقوق و مزایا را هم می توان با توجه به سابقه به راحتی پیش بینی کرد. مثلا بسته به گزارشات واحد منابع انسانی می توان تعداد نیروی های جدید را تخمین و بر اساس اشل حقوقی شرکت، حقوق و مزایا را برآورد کرد. همچنین محاسبات مزایای پایان سال با توجه به سابقه قبلی نباید موضوع پیچیده ای باشد.

در عین حال پیش بینی برخی دیگر از رویدادها می تواند بسیار پیچیده باشد. مثل محاسبه مبلغ فروش نقدی یا مطالبات سوخت شده. برای این کار نیاز است ابتدا میزان فروش توسط واحد فروش و بازاریابی پیش بینی شود. بعد از آن نیاز است که میزان فروش نقد و دوره وصول مطالبات توسط هیات مدیره یا مدیرعامل مصوب گردد. با این اطلاعات اکنون می توان در مورد مبلغ وصول مطالبات اظهارنظر  و پیش بینی انجام داد.

برای تهیه بودجه نقدی نیاز است علاوه بر واحد مالی، با دیگر واحد ها مثل فروش و بازاریابی، خرید و تدارکات و منابع انسانی جلسات متعددی برگزار کرد.

کاربردها

با معرفی اجمالی گزارش فوق، حال می‌بایست به کاربردهای آن بپردازیم که در این حالت می‌توان گفت:

• تصمیم‌ گیری‌: یکی از کاربردهای مهم صورت منابع و مصارف بودجه نقدی، استفاده از آن برای تصمیم گیری در خصوص فعالیت‌های آتی شرکت است. کاربرد این داده جهت اطلاع از نقدینگی برای فرآیندهای روزانه و آتی ضروری است.
• همکاری با مشتری: بودجه نقدی و بررسی آن به شرکت امکان آن را می‌دهد تا میزان اعتبار لازم برای ارائه به مشتریان خود را تعیین کند. این کار می‌تواند از درگیر شدن با مشکلات نقدینگی در داخل شرکت جلوگیری کند.
• نظارت بر بودجه و مخارج: یکی از مزیت‌ها و کاربردهای مهم برای گزارش منابع و مصارف نقدی، امکان نظارت و آگاهی از بودجه‌هایی است که شما برای بخش‌های مختلف درنظر گرفته‌اید. در این صورت شما می‌توانید میزان مخارج و مصارف خود را به صورت ریز و با جزئیات بیشتر مشاهده نمایید.
• صرفه جویی: با قابلیتی که گزارش منابع و مصارف نقدی به شما در نظارت بر بودجه می‌دهد، می‌توانید از صرف هزینه‌های بیهوده و صرفه جویی در منابع خود بهره مند شوید. همچنین شما می‌توانید نسبت بهره وری بخش‌های مختلف با توجه به میزان منابع مصرف شده در آنها را مشاهده کنید.